Surfweer: zo lees je het weerbericht als surfer

Je hebt een vrij uurtje, gooit je surfboard in de auto en rijdt naar het strand. De swell lijkt goed, maar aangekomen zie je toch alleen rommelige golven of juist een vlakke zee.

Herkenbaar? Dan weet je hoe belangrijk het is om surfweer te begrijpen.

In dit artikel leer je stap voor stap hoe je het weerbericht leest als surfer, zodat je niet meer voor niets op pad gaat. 

Wat is surfweer of surf forecast eigenlijk?

Surfweer is meer dan een gewone weersvoorspelling. Waar een doorsnee weerbericht je vertelt of het gaat regenen of zonnig wordt, kijkt een surfer vooral naar drie dingen:

1. Swell – de golven die uit de oceaan of zee binnenrollen.

2. Wind – bepaalt of die golven mooi openbreken of juist in elkaar klappen.

3. Getij (eb en vloed) – bepaalt of de zandbanken of reefs goed werken.

Die drie factoren samen vormen het surfweer. Begrijp je dit spel, dan weet je niet alleen of er surfbare golven zijn, maar ook wanneer je het water in moet.

De drie pijlers van het surfweer

Swell – de brandstof voor golven

Swell ontstaat door stormen op zee. Hoe harder en langer de wind daar waait, hoe krachtiger de golven die zich opbouwen.

• Hoogte: hoe hoog de golven zijn (bijvoorbeeld 1,5 meter).

• Periode: aantal seconden tussen de golven.

• Richting: uit welke hoek de golven komen. Recht op de kust af. Of schuin. Of schampen de golven de kust alleen (dan zijn er nauwelijks golven).

Wind-swell vs. ground-swell

• Wind-swell: korte periode (5–8 seconden), rommeliger. Typisch voor de Noordzee.

• Ground-swell: lange periode (10–20 seconden), krachtige golven die lange lijnen vormen. Vaak uit de Atlantische Oceaan.

👉 Voorbeeld: In Frankrijk kan een swell van 1 meter met 14 seconden periode meer kracht geven dan een swell van 2 meter met 6 seconden.

Wind – vriend en vijand

De wind bepaalt of een golf zich opent als een perfecte wand of uiteenvalt in een close-out.

• Offshore wind (van land naar zee): maakt golven glad en mooi open.

• Onshore wind (van zee naar land): drukt golven plat en maakt ze rommelig.

• Sideshore wind: golven breken schuin, vaak lastig. Maar geeft soms ook mooie lijnen in de richting van de wind.

👉 Voorbeeld: In Nederland maakt een oostenwind (offshore) de Noordzeegolven vaak strak en surfbaar. Maar een westenwind (onshore) kan dezelfde swell in een rommeltje veranderen. Terwijl een zuidwestenwind redelijk mooie golven naar links kan leveren.

Getij – timing is alles

Het getij bepaalt hoeveel water er op de zandbanken of reefs ligt.

• Beachbreaks (zoals Wijk aan Zee of Hossegor) → lopen vaak beter rond mid- tot hoogwater.

• Reefbreaks (zoals Ericeira of Bali) → gevaarlijk bij laagwater, vaak perfect bij half tot hoogwater.

👉 Lees meer in ons artikel Eb en vloed

Hoe check je surfweer?

Beste tools

• Windguru – wereldwijd dé standaard. Combineert swell, wind en getij in één overzicht. Handig om meerdere spots tegelijk te checken.

• Surfweer.nl – specifiek voor Nederland & België. Valentijn geeft hier dagelijks updates, met tips voor Scheveningen, Wijk aan Zee en Domburg.

👉 Pro-tip: Maak een bookmark met beide sites. Check Windguru voor de harde data en Surfweer.nl voor de interpretatie door een local.

Voorbeeld: lezen van een forecast

Stel, je kijkt op Windguru voor Wijk aan Zee.

• Golfhoogte: 1,2 meter

• Periode: 8 seconden

• Windrichting: Oost (offshore)

• Getij: hoogwater om 11:30 uur

Dat betekent: Gaan! Want dan heb je mooie lijnen, relatief krachtig voor de Noordzee en perfecte wind.

Omdat Wijk aan Zee vaak het best loopt rond midtij met opkomend tijd, wil je om 07:30 uur in het water liggen. Precies wanneer de stroming minimaal is en de zandbanken optimaal werken.

Surfweer per land

Nederland – spelen met windswells en zandbanken

De Noordzee is grillig. Golven ontstaan vaak door lokale stormen en hebben korte periodes (5–8 seconden). Het is dus essentieel om wind én tij in de gaten te houden.

• Beste condities: offshore (O) of zwakke wind, swell van 1–2 meter, periode > 7 seconden.

• Check altijd muien en stroming bij afgaand tij. En houd er rekening mee dat zandbanken per seizoen en jaar anders kunnen liggen waardoor je het ene jaar andere golven hebt dan het andere jaar.

👉 Lees verder in Surfweer Nederland

Frankrijk – de oceaan als motor

Langs de Atlantische kust van Frankrijk (Bretagne, Vendee, Landes, Baskenland) rolt bijna altijd swell binnen.

• Groundswells met lange periodes (10–16 sec).

• Spot-specific: Hossegor → incoming tide vaak beste condities.

• Wind is cruciaal: een verkeerde onshore blaast je barrel in stukken.

👉 Voor een overzicht per regio: Surfen in Frankrijk

Spanje – rauw en wisselend

De noordkust (Cantabrië, Baskenland, Galicië) lijkt qua swell op Frankrijk, maar is gevoeliger voor wind. En de swell moet hier een bocht kunnen maken. Een swell uit het westen doet het goed in Frankrijk, maar kan hier de kust slechts schampen.

Wanneer de periode (de seconden) hoog genoeg zijn, > 12 seconden als vuistregel, dan weet de swell wel de bocht te maken (refractie wordt dat genoemd). En heb je ook golven aan de Noordkust van Spanje. Komen de golven uit het Noordwesten, dan komen die heel goed aan in Spanje.

• Lokale kennis is key. Check diverse fora of informeer bij de lokale surfshops en -scholen.

• Vaak goede surf bij afnemende of zuiden wind en inkomend tij.

Tips om surfweer slim te gebruiken

• Houd een surfdagboek bij → noteer swellhoogte, periode, windrichting, getij en je ervaring. Zo leer je welke condities jouw spots nodig hebben.

• Leer je lokale spot kennen → elke zandbank of baai reageert anders. Neem er een paar dagen de tijd voor.

• Check forecasts op meerdere momenten → 5 dagen vooruit, 3 dagen vooruit, maar ook vlak voor je sessie. Swellrichting, swellkracht en vooral de wind veranderen snel.

• Combineer kennis en ervaring → apps geven data, maar jouw ogen en gevoel bepalen of je het water in moet.

Surf forecasting is een puzzel van swell, wind en getij.

Surfweer is een puzzel van swell, wind en getij. Begrijp je hoe die drie samenwerken, dan weet je wanneer je moet gaan – en vermijd je frustrerende flat of rommelige sessies.

👉 Tip: Wil je dieper duiken in één onderdeel? Lees dan ook onze artikelen:

• Eb en vloed